W niedzielę 18 października słuchacze gostynińskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku zwiedzali warszawskie Powązki w ramach zorganizowanego wyjazdu autokarowego.

Przed Cmentarzem Wojskowym czekała na uczestników wycieczki przewodnik, pani Ewa Sztompke. Trasa zwiedzania z uwagi na deszczową aurę i olbrzymią powierzchnię cmentarza(24,3ha) ograniczona została do najważniejszch miejsc. Kwatera Smoleńska, gdzie znajduje się pomnik ku czci ofiar katastrofy polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku oraz groby 28 ofiar katastrofy. Kwatera Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej „Zośka”, gdzie znajdują się groby w większości harcerzy – członków Szarych Szeregów, którzy polegli w Powstaniu Warszawskim. Każdy brzozowy krzyż to gwałtownie i dramatycznie przerwane młode ludzkie życie. Kwatera na Łączce, gdzie zostali pochowani patrioci pomordowani przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w latach 1945-1956 Panteon Żołnierzy Wyklętych, odsłonięte 27 września br. mauzoleum żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego oraz najważniejsze w Warszawie miejsce upamiętnienia ofiar zbrodni katyńskiej – Dolinkę Katyńską. We wszystkich tych miejscach uczestnicy wyjazdu oddali chołd poległym, zapalając symboliczny znicz. Z Cmentarza Wojskowego zaplanowana trasa zwiedzania wiodła na Stare Powązki – to założona w 1790 roku zabytkowa nekropolia Warszawy. Cały teren Cmentarza to skarbnica rzeźby i małej architektury, objęta ścisłą kontrolą konserwatorską. Wśród około miliona pochowanych tam osób spora część to wielcy Polacy, znani i zasłużeni w różnych dziedzinach. Trzeba tu wymienić żołnierzy powstań narodowych, wybitnych pisarzy, poetów, uczonych, artystów, myślicieli, prawników czy duchownych. Część z nich spoczęła w utworzonej w 1952 roku Alei Zasłużonych. Większość bezcennych, zabytkowych nagrobków cmentarza Powązkowskiego jest zachowana w dość dobrym stanie i na bieżąco konserwowana. Ogromne zasługi na tym polu położył Jerzy Waldorff, pisarz, publicysta i krytyk muzyczny. W 1974 roku założył on Społeczny Komitet Opieki na rzecz ochrony Starych Powązek. Dzięki jego inicjatywie corocznie odbywa się kwesta na ten cel, prowadzona przez znane osobistości kultury i mediów. Jerzy Waldorff pochowany jest na Powązkach tuż przy katakumbach. Trudno wymienić wszystkie znaczące groby, do których udało się nam dotrzeć w ten deszczowy dzień, ale wszyscy mieliśmy wrażenie, że warto było wybrać się na tę niezwykłą wycieczkę. Ogromny obszar Starych Powązek(43ha) powoduje, że nie sposób było dotrzeć we wszystkie, godne odwiedzenia miejsca.

Niewykluczone więc, że wrócimy tam z kolejną wyprawą, mając nadzieję, że także w towarzystwie pani Ewy Sztompke, która ciekawie i z wielką znajomością rzeczy opowiadała o ludziach i zabytkach tego miejsca.

Słuchaczka Anna Orzeszek-Borkowska